Poraj

herbu Pniejna, profesor gimnazjum w Poznaniu

"Wnuk Stanisława Adam, mój prapradziadek, „mąż zasłużony, żołnierz i pedagog [...] kształcił się w gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu. W 1830 r. opuścił niższą sekundę i w 18 roku życia, wstępując w ślady rycerskich przodków, zaciągnął się do 14 pułku piechoty liniowej [...] ranny pod Ostrołęką [...] mianowany za waleczność podchorążym. Po powrocie do Poznania rząd pruski odmówił mu przyjęcia do liceum. Nie chcąc być ciężarem dla rodziców i utrzymując się z nauczania dzieci ziemian - kształcił się prywatnie"2. Egzamin dojrzałości zdał jako ekstern we Wrocławiu. Studiując tam na uniwersytecie, „niebawem zjednał sobie pośród kolegów taką wziętość i poważanie, że go po doktorze Teofilu Mateckim obrali prezesem Polonii"3. Kończył nauki w Berlinie i został nauczycielem w swoim macierzystym gimnazjum. „Karnie przeniesiony do gimnazjum w Lesznie, m.in. za utworzenie wspólnie z towarzyszami broni z roku 1831, dr Karolem Marcinkowskim i Gustawem Potworowskim z Goli, Towarzystwa Pomocy Naukowej"4. Zmarł w Lesznie 11 sierpnia 1886 r. „Pogrzeb jego odbył się wśród bardzo licznego udziału duchowieństwa, obywatelstwa i mieszkańców Leszna obu narodowości, bo i Niemcy szanowali go jako męża niezłomnych przekonań, wielkiej prawości i energicznego, ale po ojcowsku dla młodzieży usposobionego nauczyciela"5. Uczeń profesora Tadeusz Żychliński pisał: „Mając bibliotekę, bogatą w wszelkie stare herbarze i kroniki, tak wielkie wzniecił w swoim wychowańcu zamiłowanie do historyi wielkich rodzin, że piszący, zaniedbując nieraz matematykę, zapełniał całe zeszyty genealogiami i rysunkami herbów. Nie dziw zatem, że czego się skorupka za młodu napiła, tem na starość trąci". Pięć lat po śmierci Karwowskiego ukazały się we Lwowie Wspomnienia podchorążego z roku 1831, skreślił z pamięci syn, których anonimowym autorem był Stanisław, historyk, wówczas nauczyciel w gimnazjum głubczyckim." - Andrzej Karwowski