Genealogia

herbu Drya, wraz z braćmi brał czynny udział w działaniach politycznych; napisał dzieje swojej rodziny, dworzanin: Jego Królewska Mość 1571-, rotmistrz 1580-, starosta: Kościan 1585-, starosta: Radziejów 1597- -1599, kasztelan: Rogoźno 1600-

Jan, syn Mikołaja i Grocholskiej, ur. w r. 1551, dworzanin królewski w r. 1571, rotmistrz J. Kr. Mci 1580 r. (N. 158 k. 83), starosta kościański 8 VIII 1585 r. (M. K. 131 k. 290, 291), starosta radziejowski 28 IV 1597 r., scedował tę królewszczyznę za konsensem z 18 V 1599 r. Jarosławowi Sokołowskiemu (G. 66 k. 106), kasztelan rogoziński 24 III 1600 r. (M. K. 145 k. 89v, 90, 90v). Podczas sejmu 1582 r. w zwadzie ulicznej zabił Rafała Śladkowskiego, kasztelana konarskiego (Kronika, s. 438). Skwitowany t. r. przez Wojciecha Chłapowskiego z długu zapisanego w Wilnie w kancelarii mniejszej koronnej (N. 160 k. 264). Żenił się w r. 1584 z Anną Strykowską, córką Andrzeja, od którego krótko przed ślubem, 10 X uzyskał zapis 3.000 zł. posagu i 1.000 zł. wyprawy (P. 943 k. 601) i tegoż dnia sumę 4.000 zł. oprawił swej przyszłej żonie na połowie wsi: Runowo, Runówko, Orzeszkowo i na pustce Zgniełka w p. nakiel. (P. 1399 k. 404v). Ta pierwsza żona umarła 28 X 1593 r. (Annales). W trzy lata potem (więc chyba 1596 r.?) Jan zaślubił Elżbietę Zebrzydowską, córkę Kaspra, wojewody kaliskiego, i Anny Jordanówny (ib.). Andrzejowi Strykowskiemu wydzierżawił w r. 1598 dobra królewskie miasto Kościan z przyległymi wsiami (N. 163 k. 334). Elżbieta połowę miasta Jordanowa w pow. krakowskim z młynem i stawem na rzece Skawie w r. 1599 dała wieczyście Janowi Kowalskiemu (N. 219 k. 413v). Darowizna ta najwidoczniej do skutku nie doszła, bo już w r. 1600 dobra te dała wieczyście siostrze swej Annie, żonie Stanisława Przerębskiego, starosty radoszyckiego (N. 219 k. 428). Od Andrzeja Krotoskiego, wojewodzica inowrocławskiego Jan w r. 1599 kupił za 11.500 złp. wieś Wiele w p. nak. (P. 1403 k. 123v). Połowę miasta Jordanowa, młyn i staw na Skawie w r. 1600 dał wieczyście swej żonie (N. 219 k. 458v). Od króla dostała ona 6 III 1600 r. dożywocie na starostwie kościańskim, a to w uznaniu zasług męża położonych w wojnach z Moskwą (M. K. 145, k. 94, 95, 146 s. 274-278; Kośc. 127 k. 463). Elżbieta t. r. aprobowała podział dóbr spadłych po swej babce, Annie Sieniawskiej, wdowie po Spytku Jordanie, kasztelanie krakowskim (N. 164 k. 325v). Jan skwitowany w r. 1609 przez Melchiora Gurowskiego z 2.000 zł., za które zastawił był Gurowskiemu wieś Wiele w p. nakiel. (N. 167 k. 295). Połowę Jordanowa z młynem wodnym na Skawie dał w r. 1612 żonie (N. 165 k. 542v). Elżbieta t. r. nabyła wyderkafem za 37.000 złp. od Andrzeja, starosty ostrzeszowskiego, Rafała i Stanisława, braci Siewierskich starościców ostrzeszowskich, wsie Smolice i Czeluścino w p. pyzdr., Zdziętawy w p. kośc. (P. 1408 k. 301v). Uzyskała t. r. od Kaspra Miniszewskiego i żony jego Jadwigi Koźmińskiej cesję sumy 6.000 zł., za którą Stanisław Siewierski, starosta ostrzeszowski, zastawił był Smolice w p. pyzdr. (P. 988 k. 404). Od Anny Siewierskiej, wdowy po Jerzym Latalskim, 2-o v. żony Jana Kiełczewskiego, uzyskała t. r. cesję sumy 8.000 zł., którą ojciec jej, starosta ostrzeszowski, zapisał na Smolicach (ib. k. 663). Wsie Rabka, Skomelne, Jurkowa, Zaryte, Słone, Chabówka, Powiecze pow. krak. w r. 1612 sprzedała za 37.000 zł. Hieronimowi Przyłęckiemu, dziedzicowi w Jaworniku (R. Kal. 8 k. 484; I. Kal. 78 s. 347). Jan O. w r. 1613 wydzierżawił dobra starostwa kościańskiego Wojciechowi Trlęskiemu, podstarościemu kościańskiemu (Kośc. 290 k. 316v). Oboje małżonkowie O-cy byli w r. 1614 kwitowani przez małżonków Siernickich z 1.060 zł. (G. 72 k. 418v). Jan żył jeszcze w r. 1615 (P. 1409 k. 700v), nie żył już w r. 1617, kiedy to król 24 XI zezwolił, by wdowa przekazała starostwo kościańskie zięciowi Mikołajowi Działyńskiemu (M. K. 161 k. 181v-182v; Kośc. 127 k. 521, 521v). Od Andrzeja Soszyńskiego uzyskała w r. 1618 cesję sumy 1.500 zł. zapisanej mu przez zmarłego jej męża i przez nią (N. 171 k. 126). Z małżonkami, Melchiorem Gurowskim i Heleną Trebnicówną, kwitowała się t. r. z dzierżawy wsi Smolice w p. pyzdr. (ib. k. 242). Marcina Goryszewskiego skwitowała w r. 1619 z 1.500 zł. dzierżawy wsi Maławieś (ib. k. 378). Od Jana Rogalińskiego t. r. kupiła za 17.000 złp. miasto Głęboczek oraz wieś Wiesiołowo p. pozn. (P. 1411 k. 361v) i t. r. zobowiązała się Głęboczek sprzedać wyderkafem za 10.000 zł. Michałowi Zakrzewskiemu (Kc. 127 k. 323v). Miasto Głęboczek i wieś Wiesołowo w r. 1622 sprzedała za 17.000 złp. Stanisławowi Strykowskiemu (P. 1413 k. 361v). Pozywana była w r. 1623 przez Andrzeja Siewierskiego, starostę ostrzeszowskiego (P. 152 k. 408), nie żyła już w r. 1627 (P. 1415 k. 1097v; N. 223 k. 753). Jan z pierwszej żony miał prócz trzech synów i trzech córek pomarłych dziećmi inne jeszcze córki. Z nich, Jadwiga była w r. 1605 zakonnicą w Toruniu. Dorora w r. 1609 wyszła za Jana Popowskiego, starostę będzińskiego, żyli jeszcze oboje w r. 1620. Drugim jej mężęm był w latach 1632-1640 Krzysztof Gosławski, będziński. Z drugiej żony była córka Izabela, która w r. 1615 poślubiła Mikołaja Działyńskiego, wojewodzica brzeskiego-kujawskiego, żyjącego jeszcze w r. 1631, wdowa w r. 1632, już nie żyła w r. 1639. - Dworzaczek

1700 (Nr. 156) 1570Mikołaj, Maciej, Swiętosław i Jan Orzelscy, bcia rodz., kwit. Jana Siedleckiego podsędka zs. inowrocł., Adama Grocholskiego jako opp. swych przez ol. Mikołaja O. ojca ich wraz z ol. Bernardem i Janem Grocholskimi wyznaczonych, oraz Michała, Marcina, Macieja Groch., ol. Bernarda Gr. synów i spadkob., i Jana, ol. Jana Gr., syna i spadkobiercy, kwit. ze swych dóbr ojczystych i macierz. (f. 157v)

2666 (Nr. 215) 1582G. Sebastian Palenczki dobra swe dziedziczne daje w dożywocie swej ż. G. Małgorzacie Orzelskiej (f. 288v). Pal. mianuje opp. dzieci swych: Piotra z Potulic, wdę brzeskiego, Swiętosława ziem. kalis. i Macieja gr. nakiel. sędziów, Mikołaja podczaszego kaliskiego, Jana rotm. JKM i Andrzeja braci rodz. Orzelskich, Małgorzatę O. żonę, Seweryna Pal. brata stryj., Jakuba Niemojewskiego, Łukasza Smoszewskiego, Adama Grocholskiego, Macieja Sierskiego, Sędziwoja Sadowskiego, Stanisława Czarnotulskiego (f. 288v) 12420 (Nr. 1399) 1584G. Jan Orzelski, rotm. JKMci, na 1/2 dd. wsi: Runowo, Runówko, Orzeskowo, os. Zgniełka pus. p. nakiel., zap. pos. 4.000 zł. i t. w. ż. przyszłej Annie Strikowskiej, c. G. Andrzeja Str. (f. 404v). Śr. po sw. Franc. Wyzn.

10005 (Nr. 943) 1584Andrzej Strykowski winien Janowi Orzelskiemu rotm. JKMci 3. 000 zł. pos. i 1. 000 zł. wypr. za Annę Strykowską córkę swoją, a Jana O. żonę przyszłą. środa po sw. Franciszku (f. 601)

679 (Nr. 62) 1585Jan Orzelski Mikołajowi O. bratu rodz. cześnikowi kaliskiemu winien 940 złp. (f. 66)

2633 (Nr. 138) 1596Sejmik obierania Deputatów Trybunalskich z Środy. Zdali sprawę posłowie obrani na sejm przeszły. Poborcy: Adam Naramowski z pozn., Jan Riszewski burgr. gn. z kalisk; Szafarze: Marcin Padniewski klan kamieński, Jan Orzelski sta kościański; Środa 9/9 1596. (f. 103v)

5166 (Nr. 66) 1599Jan z Orla Orzelski, sta radziejowski i kościański, za kons. król. dat. 18/V. r. b. ceduje starostwo radziejowskie Jarosławowi z Warzymowa Sokołowskiemu (f. 106v)

2997 (Nr. 167) 1609Jan z Orla Orzelski klan rogoz. i sta kośc. winien 630 zł. Stanisławowi Łyskowskiemu, s. o. Wojc. Ł. (f. 160). Stanisław O. s. o. Macieja O. winien 530 zł. temuż (f. 160v)

604 (Nr. 165 Inscr.) 1612Jan z Orla Orzelski klan rogoz. i sta kościański, 1/2 m. Jordanowo p. kr. z mł. wod. na Skawie daje swej żonie Elżbiecie z Więcborga Zebrzydowskiej (f. 542v). Z-a rezygn. to była Janowi Kowalskiemu, a K. jej mężowi. Z-a tę 1/2 Annie z Więcb. Zebrzyd. ż. Stan. Przerembskiego sty opoczyń. daje (f. 544)

2997 (Nr. 167) 1609Jan z Orla Orzelski klan rogoz. i sta kośc. winien 630 zł. Stanisławowi Łyskowskiemu, s. o. Wojc. Ł. (f. 160). Stanisław O. s. o. Macieja O. winien 530 zł. temuż (f. 160v)3004 (Nr. 167) 1609Jan z Orla Orzelski klan rogoz. i sta kośc. winien 6. 000 zł. got. i 2. 000 zł. wyprawą w pos. za Dorotą Orzelską córką swoją, ż. przyszłą Jana Popowskiego, s. Pawła (f. 174). Czw. przed. D. Quinqag

604 (Nr. 165 Inscr.) 1612Jan z Orla Orzelski klan rogoz. i sta kościański, 1/2 m. Jordanowo p. kr. z mł. wod. na Skawie daje swej żonie Elżbiecie z Więcborga Zebrzydowskiej (f. 542v). Z-a rezygn. to była Janowi Kowalskiemu, a K. jej mężowi. Z-a tę 1/2 Annie z Więcb. Zebrzyd. ż. Stan. Przerembskiego sty opoczyń. daje (f. 544)