Stanisław Władysław Pstrokoński

herbu Poraj

Podpułkownik dypl. WP i ZWZ, obrońca Lwowa, uczestnik wojny 1918-1920, kwatermistrz Armii "Karpaty" 1939 i Armii Polskiej w ZSRR 1941 r., odznaczony orderem Virtuti Militari, Krzyżem Walecznych i orderem "The War Medal" 1939/1945

Pochowany - Londyn, St. Mary's Cemetery, Kensal Green, kw. 1260

"Lata czterdzieste XX w. były okresem intensywnej debaty na temat urządzenia powojennej Europy. Najbardziej znane projekty zakładały polarny układ dwóch mocarstw, pozostawiając Europę Środkową wraz z Polską głównie w sferze oddziaływania sowieckiej Rosji. Swe propozycje zgłaszali też polscy autorzy, jak Oskar Halecki i Feliks Gross, których projektom badacze poświęcili wiele uwagi. Artykuł przypomina postać ppłk. Stanisława Pstrokońskiego oraz krótko charakteryzuje jego ciekawą, a zapomnianą koncepcję integracji europejskiej.

Pstrokoński, obrońca Lwowa w 1918 r., taktyk wojskowy, specjalny wysłannik najpierw polskiego wywiadu do Rosji radzieckiej, potem zaś rządu londyńskiego do okupowanego Lwowa, podczas pobytu na Bliskim Wschodzie wydał dwie prace, w których wyłożył swą wizję powojennego ładu w Europie. Pragnął oprzeć go nie na dominacji jednego z mocarstw, lecz na trwałym, ekonomicznie racjonalnym związku 23 państw. Na sześć lat przed powstaniem Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali (1951 r.) Pstrokoński przedstawił oryginalny projekt Wspólnoty Europejskiej ze strukturą organizacyjną podobną do tej, którą mamy w dzisiejszej Unii Europejskiej. Trójczłonowy układ (Związek Zachodni, Niemcy i Związek Wschodni) miał być rządzony przez trzy główne instytucje: Radę Główną, Radę Państwa oraz Trybunał Rozjemczy, mniej więcej odpowiadające dzisiejszym: Radzie Unii Europejskiej, Parlamentowi Europejskiemu oraz Europejskiemu Trybunałowi Sprawiedliwości." - Burdziej, Stanisław, The Polish Diplomatic Review (3 (25)/2005)

Polski Słownik Biograficzny 24765: t. 29 s. 278 PSTROKOŃSKI Stanisław Władysław (1897-1952) podpułkownik piechoty

Polski Słownik Biograficzny t. 29 str. 278: psb.24765.1